13 Kasım 2011 Pazar

Bir Mental Özellik: Saha Görüşü (Vizyon)



Futbolda yaratıcı oyuncuları diğerlerinden özel kılan meziyet, diğerlerine göre saha içinde zekalarını daha çok kullanabilmeleri. Yaratıcı futbolcuların en önemli özelliklerinden biri de vizyon.

Vizyonu yüksek olan futbolcular, sahanın her bölgesinde, rakibe tehlike yaratacak alanları görebilirler. Bu yüzden, bu özelliği yüksek olan oyuncuların hepsi olmasa da çoğu, hocaları tarafından, ''yönlendirici'' sıfatıyla sahaya sürüldüklerinden, orta sahanın ortasında görev alırlar. Attıkları topların şiddeti, şekli, tekniği vizyon özelliklerini sahaya iyi yansıtıp, yansıtmamalarına en büyük yan etkendir.

Demek istediğim, saha görüşü yani vizyonu gelişmiş olan futbolcuların, teknik kapasiteleri de bu özelliği sahaya yansıtıp yansıtamayacaklarını belirler. Sahanın her yerini, enlemesine boylamasına çok iyi görebilen bir futbolcu, topu o bölgelere atabilecek pas tekniğine sahip değilse, sahip olmuş olduğu vizyon yeteneğini bizim anlayabilmemiz çok güç. Biz seyirciler bunu anlasak bile, futbolcunun bunu sahada efektif bir şekilde yansıtması zor.

Vizyonun işleyebilmesi için pas tekniğinin yanında hızlı düşünebilme yeteneği de önemli. Doğru alanı görüp, pası atabilecek yeteneğe sahip olan futbolcu, doğru alanı sezdikten sonra, pasın hangi şiddette, hangi teknikte (dış, iç, üst, burun, havadan, yerden) atılacağına hızlı karar vermeli. Yoksa doğru zamanda o pası atabilecek yeteneğe sahip olsa bile, karar verebilmesindeki zaaflar pasın istenilen zamanda istenilen bölgeye gitmesine engel olacaktır.

İngilizlerin topsuz alan için kullandıkları ''off the ball'' ve ''pozisyon alabilme yeteneği için kullandıkları ''positioning'' terimleri de vizyon yeteneğini doğrudan etkileyen etkenlerden. Topsuz alanda nerede ve nasıl pozisyon alabileceğini bilen futbolcu, topla nasıl buluşabileceğini de az çok tahmin edebilir. Bu da aslında ''hızlı düşünebilme ve karar alabilme'' yeteneğiniyle doğru orantılıdır. Atak yaparken, topsuz alanda doğru pozisyonu alan atak oyuncusu, bir sonraki adımı da diğerlerinden daha çabuk düşünebilir. Vizyonu yüksek olan futbolcular da saha içinde topsuz alanda, doğru pozisyonu aldıklarında, bir sonraki adımı kafalarında kurabilecekleri için, boşlukları ve rakibin kapatamadığı alanları daha net görebilecektir. Defans oyuncuları için ''posizyon alma'' ve ''topsuz alan'' terimleri daha farklı anlamlara gelmektedir.

Vizyon yani saha görüşü, tek başına bir anlam ifade etmemekle beraber yanında, 'hızlı düşünüp, hızlı karar alabilme', 'pas yeteneği', 'topsuz alan ve pozisyon alabilme' yeteneklerine ihtiyaç duyar.

Saha görüşü yüksek oyunculara en büyük örneklerden biri Juan Roman Riquelme'dir. Arjantin'li futbolcu bu işin üstadlarından. Yukarıda bahsedilen özelliklerin tümünü düşünerek aşağıdaki video'yu izlemenizi öneririm.

Hiç yorum yok: