Bir ülkenin futbol tarihi hakkında film çekecek olursam ilk sırada İrlanda olurdu. Buradaki futbolun beşiğinin Ulster'de kurulduğu söylenir. İrlandalı genç iş adamı John McAlery, İskoçya Edingburg'da balayına gittiğinde ilk defa bir profesyonel futbol maçı izler. Bu oyunun bu kadar organize olunmuş bir şekilde, taraftarlar ve bir çatı altında birleşmesinden etkilenen McAlery, İrlanda'ya döndüğünde ülkesi adına bir Futbol federasyonu kurmaya karar verir. Ülkesine, İskoçya'da ünlü olan 2 futbol kulübünü davet eder ve Ulster'de Ballynafeigh Cricket sahasında bir hazırlık maçı oynamalarını ister. Teklifi kabul eden Queens Park ve Caledonians takımları, 24 ekim 1878'de bir maç yapar ve bu maçı Queens Park 3-2 kazanır. John McAlery İrlanda'daki ilk futbol kulübünü de kuran kişidir. Cliftonville F.C 1879'da kuruldu. Takıma oyuncu bulmak için McAlery o zamanın en çok satan gazetelerinden Northern Whig'e bir ilan vererek, saat 15:30'da takıma katılmak isteyenler için bir seçme yapılacağını bildirilir, daha sonra takım oyuncularını seçer ve Cliftonville tam anlamıyla kurulmuş olur.
1880'nin 18 Kasım'ında Belfast'daki Queens Otelinde IFA (Irish Football Asociation - İrlanda Futbol Fedarasyonu) kurulur. (Şimdinin Kuzey İrlanda Federasyonu). Bu federasyona üye olan tüm kulüpler Kuzey İrlanda bölgesinden olur ve aynı zamanda IFA'nin düzenlediği ilk organizasyon İrlanda Kupasıdır. Bu düzenlenen organizasyonu kazanan McAlery'nin kurduğu Cliftonville'ı 1-0 yenen Moyla Park kulübüdür. Bundan 10 sene sonra 14 Mart 1890'da, İrlanda Futbol Ligi ile ilgili toplantılar başlar fakat lig resmi olarak kurulamaz.
...
İrlanda'nın Ulster bölgesindeki İngiliz garnizonlarında, futbol oynayan İngiliz askerlerini halk hayranlıkla izliyordu. İngiliz askerlerinin oynadığı bu oyun halkın arasında da popüler olmaya başladı. Futbolu, İrlanda halkı İngiliz askerlerden öğreniyordu. Halk oyuna ''football'' değil de ''Garrison Game'' yani ''Garnizon oyunu'' demeye bile başlamıştı. Ulster bölgesindeki (İrlanda'nın kuzey bölgesindeki) halkın futbolu sevmesi ile Leinster Futbol Federasyonu (Leinster Football Association) kurulur. Bu kurulan federasyon, McAlery ve ekibinin kurduğu IFA'nin alt kurumu olarak yürürlüğe girer. LFA yerel bir federasyon olarak kurulur ve hala günümüzde de bu düzeyde hizmet vermektedir.
IFA ilk başta Ulster'de kurulmasına rağmen Ulster ve çevresindeki takımlara yeteri kadar destek olmuyordu. Hatta aksine diğer bölge takımlarını gereğinden fazla destekliyordu. Öyle ki, 1920 yılında, Ligde Belfast bölgesinden sadece 2 takım bulunuyordu. Bunun gibi ayrımcıklar LFA'nin (Leinster Football Association) büyük tepki göstermesine neden olmuştu.
1919 senesinde ''İrlanda Bağımsızlık savaşı''nın çıkmasıyla beraber, Savaş 6 kuzey ülkesinin İngiltere himayesi altına girmesiyle tamamlanıyor. Yani, Kuzey İrlanda İngiltere'nin oluyor. İrlanda adasının güney kısmı bağımsızlığına kavuşurken, Kuzey İrlanda İngiliz sömürgesinde kalıyor. Ada ikiyi bölününce ne Kuzey tarafı ne de güney tarafı aynı çatı altında kalmak istiyorlar. Savaş tamamlandıktan sonra İrlanda Cumhuriyeti kendi adına bir federasyon kuruyor. Football Association of Ireland. (FAI). Bunu fırsat bilen ve kendi bölgesinin takımlarına yeteri kadar ilgi göstermeyen IFA'ye karşı LFA, o dönem yeni kurulan İrlanya Cumhuriyeti Federasyonunun (FAI) çatısı altına giriyor. Bir anda Kuzeyci değil Güneyci oluyor.
Cliftonville F.C 1925:
İki ülkenin(!) en başarılı 2 takımına hızlıca bakalım. İrlanda Cumhuriyeti'nin bu zamana kadar ki en başarılı takımı dün akşam Londra'da Tottenham ile karşılaşan Shamrock Rovers. (1-3) Bizim Süper lig'imize eşit olan ülkenin en üst ligini toplam 16 kere kazanmışlar. Sayısız kupaları var. Kuzey İrlanda'nın en başarılı takımı olarak ise Linfield F.C gösteriliyor. Ligi tam tamına 50 kez kazanmışlar. Ülkelerinde katıldıkları çoğu kupayı kazanmış durumdalar. 93-94 senelerinde ufak çaplı bir Şampiyonlar Ligi serüvenleri de mevcut. 2 takımın da ülke sınırlarını aşan bir başarıları yok.
Kuzey İrlanda ile İrlanda Cumhuriyetini kıyaslamak çok da akıllıca değil. İrlanda Cumhuriyetinde oynanan futbol ''resmen'' profesyonelce. Kuzey İrlanda'da çoğu futbol takımı yarı profesyonel olarak çalışıyor. Az önce yukarıda Şampiyonlar Ligi serüveni bile yaşamış olduğunu okuduğunuz Linfield aslında yarı profesyonel bir futbol takımı. Takımlardaki sözleşmeli futbolcuların çoğunun başka bir mesleği var. Aslında durum biraz dramatik. Kuzey İrlanda İngiltere himayesine girdikten sonra futbol anlamında, İrlanda Cumhuriyeti'nin oldukça gerisinde kalıyor. Her ne kadar tarih adanın Kuzey bölgesinden futbolun hayat bulduğunu söylese de bağımsız olamamak sportif anlamda bir sıçrama yaşamalarını engelliyor.
FIFA'nın Dünya sıralamasında, an itibariyle İrlanda Cumhuriyeti 29. sırada. Kuzey İrlanda ise bu sıralamada ancak 70. sırada yer bulabiliyor. Acaba balayında İskoç futbolunu izleyip, oranın futboluna imrenen genç iş adamı McAlery, 1919 yılında çıkacak savaş nedeniyle bulunduğu adanın iki farklı ülke olacağını bilseydi, ülke futbolu için bu kadar çaba gösterir miydi?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder